تالاب کیاکلایه معروف‌ترین تالاب لنگرود
تالاب کیاکلایه (گیلان – لنگرود)
در سراسر تاریخ روح بخشندگی همواره با طبیعت عجین بوده است. در طی سالیان دراز طبیعتِ بخشنده با تمام زیبایی‌های خود آغوشی گرم و آرامش‌بخش برای آدمی به همراه داشته و آدمی با دخل و تصرف در آن، طبیعت را به فراخور نیاز و امیال خود دگرگون ساخته است، که گاه در راستای آسیب رسانی به محیط زیست طبیعی بوده و گاه حتی منجر به نابودی آن شده است.
طبیعت ایران از تنوع و کثرت فراوانی بهره برده است و استان گیلان یکی از مهم‌ترین و شاخص‌‌ترین مقاصد گردشگری این مرز و بوم است که انواع زیستگاه طبیعی را در خود جای داده است. یکی از زیباترین و ارزشمندترین تالاب‌های این استان تالاب کیاکلایه در شهر لنگرود است که به لحاظ تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری بسیار غنی است. این تالاب همچنین در جذب گردشگران و علاقمندان به طبیعت و به همین ترتیب در افزایش درآمد اقتصادی حاشیه‌نشینان این منطقه نقش به سزایی ایفا می‌کند.
تالاب کیاکلایه در میان حاشیه‌نشینان این منطقه به استخر کیاکلایه نیز معروف است و این نامگذاری ناشی از این است که این تالاب یا استخر آب لازم برای فعالیت‌های زراعی را تأمین و در فصول مختلف سال میزان حجم آب آن متفاوت است. تالاب کیاکلایه از یک سو به شهر لنگرود و محور ترانزیتی رامسر-رشت، و از سه طرف دیگر به شالیزارها و در فاصله‌ی کمی از کوهپایه‌ها قرار گرفته است.
تالاب کیاکلایه زیستگاه گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری بوده و از دیرباز یکی از مقاصد پرندگان مهاجر بوده است، که این خود یکی از دلایل جذب گردشگران به این مکان زیبا و آرامش‌بخش بوده است. پوشش گیاهی کنونی این تالاب عمدتا از نوع درختان توسکا و پوشش نی بوده و علاوه بر این رویش گل نیلوفر یکی از زیبایی‌های منحصر به فرد این مکان است. پرندگان بسیاری در این تالاب زندگی می‌کنند که می‌توان در این میان از انواع حواصیل، چنگر نوک سرخ، انواع کاکائی، آبچلیک پا سرخ و تلیله شکم سیاه نام برد.
این تالاب در موقعیت جغرافیایی ۳۷ درجه و ۱۰ دقیقه و ۵۳ ثانیه‌ی عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۹ دقیقه و ۳۵ ثانیه‌ی طول شرقی در جنوب شهر لنگرود و در فاصله‌ی ۳ کیلومتری لیلاکوه واقع شده است. برای رفتن به این تالاب تماشایی باید ابتدا به استان گیلان بروید و از آنجا دسترسی به این تالاب از مسیر جاده‌ی رشت-لاهیجان به سمت رودسر امکان‌پذیر است. جاده‌ی کنار گذر لنگرود از حاشیه‌ی جنوبی تالاب کیاکلایه عبور می‌کند.
مساحت این تالاب چیزی در حدود ۳۰۰ هکتار می‌باشد و امروزه به دلیل اقدامات مخربی که در اطراف این تالاب صورت گرفته، تنها ۱۵۰ هکتار از آن باقی مانده است. متاسفانه تالاب کیاکلایه به دلیل اقدامات اشتباه شهرداری و اداره کل منابع طبیعی، مدت‌هاست که در خطر نابودی قرار گرفته است. ریختن زباله‌های شهری و بیمارستانی، ایجاد کمربند جدید در بخشی از تالاب، ساخت پروژه‌ی بوستان بازار لنگرود و ایجاد پیست موتورسواری و ایجاد آلودگی صوتی در تالاب از جمله اقداماتی است که زیست طبیعی تالاب کیاکلایه را در خطر قرار داده و منجر به نابودی روز به روز طبیعت زیبای این منطقه خواهد شد. این تالاب به دلیل قرارگیری در منطقه‌ی شهری همواره متحمل آسیب‌های جدی بوده است، که از جمله‌ی آن می‌توان به رشد قارچ‌گونه‌ی ساختمان‌های مسکن مهر، ادارات و بیمارستان اشاره کرد. همچنین بخش‌های زیادی از زمین‌های اطراف آن توسط اشخاص مختلف اشغال شده است. عدم لایروبی و تمامی این اقدامات غیرمعقولانه منجر به این گشته که بخشی از تالاب خشک و تبدیل به نیزار و جاده و ساختمان شده است، و احتمال این وجود دارد که تا چند سال آینده چیزی از این تالاب زیبا و دیدنی باقی نمانده باشد.
این تالاب ظرفیت بالایی برای افزایش اشتغال، افزایش درآمد مردم منطقه و نیز حفظ محیط زیست و تبدیل شدن به مکانی برای گذراندن اوقات فراغت داشته و با اندک توجهی از سمت مسئولین و برنامه‌ریزی‌های درست و اصولی می‌تواند ظرفیت و توان خود را در جذب گردشگر به نمایش بگذارد.
