پارک جنگلی سراوان نگینی در خطه گیلان
قطعا در طول تاریخ طبیعت و زیباییهای بیدریغش جایگاه ویژهای در زندگی نوع بشر داشته و نقش مهمی را در زیست آدمی ایفا کرده و میکند. طبیعت که زمانی سکونتگاه بشر بوده، امروزه پناهگاه خستگیها و زندگی ملالآور او بوده و همواره نقش پر رنگی در زدودن غبار خستگی از روی دوشهای انسان شهری ایفا کرده است. کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیم خاص خود، از تنوع فراوانی در برخورداری از پدیدههای طبیعی گوناگون بوده است و استان گیلان به دلیل داشتن آب و هوایی معتدل و مرطوب همواره یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در شمال کشور به شمار میرود. یکی از شاخصترین مقاصد گردشگری در این استان، پارک جنگلی سراوان است که از نظر موقعیت مکانی به شهر رشت، مرکز استان گیلان، بسیار نزدیک است.
پارک جنگلی سراوان در ۱۷ کیلومتری شهر رشت و در ابتدای جادهی رشت به تهران قرار دارد. جنگل سراوان یکی از قدیمیترین پارکهای جنگلی ایران را تشکیل میدهد که به دلایل مختلفی از جمله دسترسی آسان، دارا بودن رودخانه و دریاچه طرفداران زیادی میان گردشگران دارد. پارک جنگلی سراوان یکی از مهمترین مقاصد گردشگری استان گیلان است که سالیانه گردشگران زیادی را به ویژه در ایام تعطیلات به خود جلب میکند.
پارک جنگلی سراوان با ۱۴۸۷هکتار وسعت در ارتفاع ۵۰ تا ۲۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد. از مجموع وسعت این پارک، ۲۱۰ هکتار آن حفاظت شده است و ۵۲۱ هکتار آن به تفرج گسترده و ۷۵۶ هکتار آن به تفرج متمرکز اختصاص دارد. ﻃﻮل ﺷﻤﺎﻟﯽ و ﺟﻨﻮﺑﯽ جنگل سراوان ۷۶۰۰ ﻣﺘﺮ و ﻋﺮض ﻣﺘﻮﺳﻂ آن در ﺟﻬﺖ ﺷﺮﻗﯽ- ﻏﺮﺑﯽ ۲ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ است.
قبل از سال ۱۳۷۰ این پارک بخشی از جنگلهای سری سه سراوان بود که حدود ۳۰۰ هکتار آن جدا شد و به شکل پارک جنگلی در آمد. در آن زمان بخش وسیعی از منطقه را درختان سوزنی برگ دستکاشت تشکیل میدادند که پس از رسیدن به سن بهرهبرداری قطع شده و مورد استفاده قرار گرفتهاند. درسال ۱۳۷۸ نیز طرح مدیریت و بهرهوری پارک جنگلی سراوان بر اساس شرح خدمات تهیهی طرحهای پارکداری مصوب سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تدوین و تصویب شد تا حفظ و احیای آن راحتتر صورت بگیرد.
محدودهی این پارک جنگلی از ﺷﻤﺎل تا جادهی دره پشت به فشتام ﮐﻪ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ ﺟﺎدهی ﻧﯿﺮوﮔﺎه میرسد مشخص شده است. از غرب به ﻣﺴﺘﺜﻨﯿﺎت ﻗﺮاء ﮐﭽﺎ- ﺟﻮﮐﻮل ﺑﻨﺪان، ﻗﺴﻤﺘﯽ ﺑﻪ جنگلهای ﻃﺮح ﻋﺰﯾﺰﮐﯿﺎن و تاسیسات ﻧﯿﺮوﮔﺎه و اراﺿﯽ ﺷﻬﺮ ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﻣﺴﺘﺜﻨﯿﺎت در روﺳﺘﺎی ﺑﻬﺪان ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ محدود شده و از جنوب تا جادهی روستایی کچا ادامه دارد. همچنین این پارک زیبا از سمت شرق به جادهی آسفالتهی رشت-تهران محدود شده است.
سراوان دارای دیدنیهای فراوانی است که بر جذابیت آن برای گردشگران افزوده است. یکی از دیدنیهای این پارک جنگلی دریاچهای که درست پس از ورود به پارک و در سمت چپ آن قرار دارد. به دلیل پوشش سبز سطح دریاچه شاید در نگاه اول قابل تشخیص نباشد اما حضور دو قایق در میانهی آن نویدبخش یک گردش فراموش نشدنی در میان آبهای دریاچهی سراوان است. با سوار شدن بر روی این قایقها میتوان به میان جنگل سرسبز سراوان رفت و از سکوت و آرامشی که بر آنجا حکمفرما است نهایت لذت را برد.
هر چه در میان جنگل سراوان بیشتر پیش میروید، صدای آبهای خروشان رودخانه بیشتر به گوش میرسد. در پارک جنگلی سراوان اطراف رودخانه از محبوبترین مکانهایی است که در ایام تعطیلات در کنار آن بساط پیک نیک بر پا است.
یکی از تفریحاتی که در پارک جنگلی سراوان بسیار مورد استقبال قرار میگیرد، سوار شدن بر روی موتور چهارچرخهایی است که میتواند تجربهی هیجانانگیزی را برای گردشگران رقم زند. از دیگر تفریحات هیجانانگیزی که در پارک جنگلی سراوان مهیا است، محوطهای است که برای بازی پینت بال طراحی شده و امکانات لازم در آن فراهم گشته است. این فضا اولین زمین پینت بال جنگلی در شمال ایران به شمار میرود که ۱۲۰۰ مترمربع مساحت دارد. رانندگی در میان جادهای که انبوه درختان از دو طرف آن قد کشیدهاند از دیگر تفریحاتی است که علاقمندان به رانندگی در طبیعت را به خود جذب میکند. پارک جنگلی سراوان با دارا بودن ویژگیهای خاص طبیعی و موقعیت قرارگیری و شکل زمین، گونههای گیاهی کم نظیر و وﺟﻮد رودﺧﺎﻧﻪی ﺳﻔﯿﺪرود و ﺳﯿﺎﻫﺮود در ﺿﻠﻊ ﺷﺮﻗﯽ پارک، مناظر بکر و تماشایی فراوانی را در نقاط مختلف پارک به ویژه در ﻣﻨﻄﻘﻪی ﺧﺰری آن خلق کرده است. قدم زدن در میان این حجم از زیبایی و سرسبزی چنان لذتبخش بوده که میتوان غرق در تماشای آن شد. همچنین عکاسی یکی از فعالیتهایی است که در این پارک میتوان به آن پرداخت، چرا که در هر گوشه و کنار آن سوژهای در انتظار ثبت شدن است.
پارک جنگلی سراوان همچنین دارای پوشش گیاهی و جانوری متنوعی است که بر جذابیتهای این منطقه افزوده است. درختانی که در این منطقه وجود دارند به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند. بخش طبیعی این جنگل شامل پایههای شاخه زاد و دانه زاد بلوط، ممرز و انجیلی به همراه گونههای توسکا و اوجا، اﻧﺠﯿﻠﯽ، ﺳﻔﯿﺪ ﭘﺖ، ﺑﯿﺪ، ﺑﯿﺪﻣﺸﮏ، آﻟﻮﭼﻪ ﺟﻨﮕﻠﯽ و … است. بخش دوم یعنی بخش دست کاشت شامل کاج تدا و کاج سیلوستریس و سرونقرهای و زربین میباشد. جانوران متنوعی نیز این پارک جنگلی را به عنوان سکونتگاه خود برگزیدهاند که از این میان میتوان به ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﺟﺎﻧﻮران ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ همچون ﻗﺮﻗﺎول، ﮐﺒﮏ، دارﮐﻮب، ﺟﻐﺪ ﺟﻨﮕﻠﯽ، ﺧﺮﮔﻮش، راﺳﻮ و … اشاره کرد. همچنین خزندگان و حشرات گوناگونی در این منطقه دیده شدهاند.
این پارک جنگلی با داشتن امکانات رفاهی مناسب به شما امکان تجربهی یک پیک نیک آرامشبخش و رویایی را خواهد داد. امکاناتی نظیر: آلاچیقها و تأسیسات رفاهی، سرویس بهداشتی، میز و نیکمت، سکوی نصب چادر، کباب پز، محوطه و وسایل بازی برای کودکان و سطل زباله.
اگر قصد سفر به پارک جنگلی سراوان را دارید و میخواهید در آنجا اقامت کنید، نگران نباشید چرا که گزینههای فراوانی پیش روی شما خواهد بود. خانههای روستایی، ویلاها، سوییتها، هتلها و مهمانسراهای شهرهای اطراف از جمله مکانهایی است که میتوانید برای اقامت شبانهی خود انتخاب نمایید. اما اگر اهل کمپینگ و تجربهی تازهی اقامت در طبیعتی زیبا هستید، در این پارک جنگلی سکوهایی برای نصب چادر تعبیه شده است.
در مورد پارک جنگلی سراوان نمیتوان گفت که چه فصلی بهترین زمان ممکن سفر به آن است، چرا که این جنگل زیبا با داشتن درختان انبوه و تو در تو، در هر فصلی رنگ و بوی خاص و منحصر به فردی به خود میگیرد که چشم هر بینندهای را به خود خیره میسازد.