غار آویشوی، طولانی‌ترین غار استان گیلان
غار آویشوی (آبیشوی، آبیشو، آویشو) (گیلان- ماسال ۴۰ کیلومتری جنوب غرب شاندرمن)
پدیده‌های طبیعی همواره برای آدمی شگفتیآور بوده و روح جستجوگر انسان را به سوی خود فرا خوانده است. غار آویشوی یکی از پدیده‌های طبیعی ماسال در استانِ همیشه سرسبز گیلان و یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری آن است که در چهل کیلومتری جنوب غرب شهر شاندرمن واقع شده است.قرار گیری این غار شگفت‌انگیز در میان جنگل‌های انبوه ماسال و نیز قندیل‌های گوناگون و آبشارهای زیبایی که در داخل آن قرار دارند، باعث شده است تا بتواند گردشگران و طبیعتگران فراوانی را به خود جذب نماید.
شهر ماسال دارای بیش از هفده غار کوچک و بزرگ بوده که غار آویشوی بزرگترینِ آن‌ها محسوب می‌شود. غار آویشوی در ارتفاع یک هزار و سیصد متری از سطح دریا و در میان دره‌ای کم آب قرار گرفته است. بر طبق تحقیقات زمین‌شناختی انجام شده در منطقه، این غار دارای قدمتی در حدود ۷۵ میلیون سال بوده و در داخل خود هفت آبشار وجود دارد.
غار آویشوی با نام‌های آبیشو، آبیشوی و آویشو (Ābishu, Āvishu) خوانده می‌شود. کلمه‌ی «آویشوی» یک واژه‌ی تالشی است که در آن «آو» به معنی آب و «ویشو» به معنی فرو رفتن است. علت این نامگذاری شاید به این دلیل باشد که آبی که داخل غار می‌شود قابل دیدن بوده ولی همین آب در داخل غار به اعماق غار فرو رفته و به گونه‌ای ناپدید می‌شود.
غار آویشوی جزء غارهای آهکی ایران به شمار می‌رود که در اثر عملکرد آب‌های جاری بر روی این سنگ‌‌ها در طی زمانی طولانی شکل گرفته و نیز در کنار سنگ‌های دگرگونی کمپلکس شاندرمن که بقایای پوسته‌ی اقیانوسی پالئوتتیس میباشد، واقع شده است. دهانه‌ی غار آویشوی دارای ارتفاع حدود ۱۹ متر و و عرض ۱۴ متر بوده و ستون‌های آهکی آن جلوه‌ای رویایی و منحصر به فرد به آن بخشیده است. غار آویشوی بزرگترین و طولانی‌ترین غار استان گیلان محسوب می‌شود و تا کنون بیش از دو هزار متر آن توسط غارنوردان و کوهنوردان مورد پیمایش قرار گرفته است. تا امروز هیچ کس نتوانسته است تا انتهای این غار شگفت‌انگیز را پیموده و محل تخلیه‌ی آب را کشف نماید، اما در میان بخش‌های پیموده شده دالان و تالارهایی وجود دارد که کف آن بدون شیب و به صورت افقی بوده و تنها چند مورد مسیر انحرافی در آن وجود دارد. در داخل غار آویشوی جریان‌های آبی وجود دارد و به همین دلیل در زمره‌ی غارهای رودخانه‌ای قرار گرفته که هر چه در مسیر غار بیشتر پیش روید با جریان آبی بیشتری مواجه خواهید شد. غار آویشوی همچنین زیستگاه برخی از جانداران نظیر دو گونه‌ی متفاوت از خفاش، حلزون، پشه و آبدزدک میباشد.
مردم محلی در مورد ۳ غار منطقه شاندرمن به ویژه آویشوی، بر این باورند که یک غول داخل غار زندگی می‌کند و مردم منطقه بارها آن را دیده‌اند. این داستان تخیلی شاید به این دلیل ساخته و پرداخته شده است که در مورد این غارها صحبت از وجود ۳ عدد مومیایی است که به دلیل تله گذاری‌های باستانی در داخل غارها تا کنون کسی موفق به کشف آن‌ها نشده است.
غار آویشوی دارای تعداد ۹ حلقه چاه اصلی (چاه اول ۶ متر، چاه دوم ۳ متر، چاه سوم ۷ متر، چاه چهارم ۸ متر، چاه پنجم ۱۰ متر، جاه ششم ۹ متر، چاه هفتم ۵ متر، چاه هشتم ۱۲ متر، چاه نهم ۲ متر) و یک حلقه چاه فرعی میباشد. بعضی از چاه‌ها جهت کارگاه رول کوبی شده و تعدادی از آن‌ها به سبک سنگنوردی قابل فرود و صعود می‌باشند. هنگام ورود به غار باید به حجم ورودی آب دقت نمود. در فصل بارندگی و بالا آمدن سطح آب به دلیل جاری شدن سیل از پیمایش صرف نظر نمود. این غار به دلیل داشتن چاه‌های بزرگ و کوچکی در داخل خود، بسیار مشابه غار معروف علی صدر است، اما به دلیل مشکلاتی که بر سر راه دسترسی به آن وجود دارد و نیز عدم معرفی و شناساندن آن به عنوان یک مقصد گردشگری هیجان‌انگیز، کمتر شناخته شده و مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. لازم به ذکر است که غار آویشوی در تاریخ بیستم بهمن ماه سال ۱۳۸۹ به شماره‌ی ۹۰ در فهرست آثار طبیعی کشور و در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به ثبت رسیده است.
این منطقه دارای آب و هوایی معتدل و مرطوب بوده و بهترین زمان ممکن برای سفر به آنجا اوایل اردیبهشت تا اواخر شهریور است. برای رفتن به این منطقه‌ی بکر و تماشای زیبایی‌های این غار شگفتیآور باید وسایل و تجهیزات لازم را، از جمله لباس یکسره ضد آب، ست ابزار صعود و فرود SRT، چکمه، طناب، کارابین پیچ و تسمه جهت ایجاد کارگاه طبیعی به همراه داشته باشید.
برای سفر به این منطقه و بازدید از این غار زیبا و هیجان‌انگیز باید ابتدا به استان گیلان، شهرستان ماسال و شهر شاندرمن بروید. از شاندرمن باید به سمت روستای سیاهمرد و سپس به روستای چالسرا بروید. پس از عبور از کنار بقعه‌ی درویش شاه امیر به غار آویشوی خواهید رسید که مسافتی در حدود ۳۵ است.
